Aracı kurumlar ile yatırım hizmeti ve faaliyetinde bulunmak üzere kuruluş ve faaliyet esasları Kurulca belirlenen diğer sermaye piyasası kurumları ve bankalara YATIRIM KURULUŞU, yatırım hizmet ve faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere kurulan ve Kurul tarafından yetkilendirilen yatırım kuruluşuna ise ARACI KURUM adı verilmektedir.
Yatırım Kuruluşlarında görevli persononelin ünvanları Sermaye Piyasası Kanunu Yatrırım Kuruluşlarının Kuruluş ve Faaliyet Esasları Tebliğinde tanımlanmış olup, ilgili ünvanlarda çalışan personelin tanımlarını ve adı geçen ünvan için gerekli olan SPL Lisans belgesi türünü aşağıda bulabilirsiniz;
Bankalar ve aracı kurumlarının çalışanları için istenen ünvanlar ve gerekli lisans türleri.
Yatırım Kuruluşlarının Personeli
Aracı kurum personeli; yöneticiler, ihtisas personeli, müfettişler, iç kontrol elemanları ve risk yönetim elemanlarından oluşur.
- Yöneticiler, yönetim kurulu üyeleri, genel müdür ve genel müdür yardımcıları ile ihtisas personelinin görev aldığı birimlerin, bağlı bulunduğu tüm kademelerdeki yöneticiler, bu birimlerde yönetici ile ihtisas personeli arasındaki kademelerde görev yapan personel (müdür yardımcısı, yönetmen vb.,), şube müdürü ve irtibat bürosu sorumlusundan oluşur. Bu ünvan tanımında bulunan personelin sahip olması gereken Lisans Türü; Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı, Türev araç işlemleri yapılması halinde Türev Araçlar Lisansı aranır. Türev araç ve türev araç dışındaki işlemlerin birlikte yapılması halinde sadece Türev Araçlar Lisansı yeterlidir.
İhtisas personeli, yöneticilere bağlı olarak çalışan personeldir. İhtisas personeli, müşteri temsilcisi, türev araçlar müşteri temsilcisi, borsa üye temsilcisi, araştırma uzmanı, yatırım danışmanı, kurumsal finansman uzmanı ve portföy yöneticisi, takas ve operasyon sorumlusu ile türev araçlar muhasebe ve operasyon sorumlusundan oluşur. İhtisas personeline ilişkin tanımlamalar aşağıda belirtilmiş, her birine gerekli olan Lisans Türü ilgili açıklamanın içerisinde belirtilmiştir.
- Müşteri Temsilcisi, merkez dışı örgütler, seans salonları ve çağrı merkezleri de dahil olmak üzere yatırım kuruluşlarında, müşteri emirlerini alan, emirleri ilgili piyasa veya kuruluşlara ileten, müşterilere genel yatırım tavsiyesi veya finansal bilgi sunan, emir alma sürecinde müşteri risklerini ve teminat durumlarını takip eden, müşterileri hesapları hakkında bilgilendiren, müşterilerin nakit alacaklarını değerlendiren, yatırım hizmet ve faaliyetleriyle ilgili pazarlama faaliyetlerini yürüten ve benzeri işlemleri kısmen veya tamamen yerine getiren personeldir. Bu ünvan tanımında bulunan personelin sahip olması gereken Lisans Türü; Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı
- Çağrı merkezlerinde ve banka şubelerinde yatırım fonu katılma payları ile borsalarda ve teşkilatlanmış diğer piyasalarda işlem gören Hazine Müsteşarlığı tarafından ihraç edilmiş kamu borçlanma araçlarına ilişkin müşteri emirlerini alarak sisteme aktarmakla ve genel olarak müşteri hesabıyla ile ilgili bilgilendirme yapmakla sınırlı olarak görev yapan personel müşteri temsilcisi addolunmaz.
- Araştırma Uzmanı, ekonomik ve mali araştırmaların yapılması, iç ve dış piyasalardaki gelişmelerin izlenerek olası etkilerinin değerlendirilmesi, yatırımlara doğru yön verilebilmesine yardımcı olacak bilgilerin hazırlanması, temel ve teknik analiz gibi yöntemlerin kullanılması ve yorumlanması gibi faaliyetleri yürüten personeldir. Kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye piyasası faaliyetleri ile ilgili ihtisas birimlerinde çalışan veya söz konusu hizmetleri sunan personeli, araştırma uzmanı olarak kabul edilir. Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı
- Yatırım Danışmanı, yetkili kuruluşlarda müşterilere sermaye piyasası araçları ile bunları ihraç eden ortaklık ve kuruluşlar hakkında ve benzeri konularda yönlendirici nitelikte yorum ve yatırım tavsiyelerinde bulunulmasından ve Kurulun yatırım danışmanlığı faaliyetine ilişkin düzenlemelerinde belirtilen faaliyetlerin kısmen veya tamamen yürütülmesinden sorumlu olan personeldir. Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı
- Kurumsal Finansman Uzmanı, yetkili kuruluşlarda sermaye piyasası araçlarının halka arz edilmesi ile ilgili olarak fiyat tespit raporu hazırlanmasından, ihraççı veya halka arz edenler ile birlikte izahname, ihraç belgesi veya tasarruf sahiplerine satış duyurusu ile varsa satışa İlişkin olarak Kurul onayına sunulan diğer belgelerin hazırlanmasından, ihraç fiyatı, miktarı ile halka arz süreci gibi hususların belirlenmesine yönelik çalışmalar yapılmasından kısmen veya tamamen sorumlu olan personeldir. Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı
- Portföy Yöneticisi, yetkili kuruluşlarda vekil sıfatıyla, müşterilerin mali durumuna, risk-getiri tercihlerine ve yatırım süresine uygun portföylerin oluşturulması ve yönetilmesi ile Kurulun bireysel portföy yöneticiliği faaliyetine ilişkin düzenlemelerinde belirtilen faaliyetlerin yürütülmesinden kısmen veya tamamen sorumlu olan personeldir. Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı
- Takas Ve Operasyon Sorumlusu, yatırım kuruluşlarında emirlerin gerçekleşmesini takiben sermaye piyasası araçlarına ilişkin netleştirme, takas ve saklama işlemlerinin yürütülmesi ve işlemlerin müşteri hesaplarına yansıtılması, günlük bakiye kontrollerinin yapılması, müşteri kimlik bilgilerinin takibi, virmanların gerçekleştirilmesi, müşteri adına teminatların izlenmesi, sermaye artırımları ve kar payı dağıtımlarının takip edilerek müşteriler adına kullanımının sağlanması ve benzeri işlemleri kısmen veya tamamen yerine getiren personeldir. Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 1 Lisansı
- Anılan faaliyetlerin türev araçlara ilişkin olarak yürütülmesi durumunda, bu faaliyetleri kısmen veya tamamen yerine getiren personel “türev araçlar muhasebe ve operasyon sorumlusu” olarak addolunur.
- Müfettiş, İç Kontrol Elemanı Ve Risk Yönetim Elemanı, aracı kurumların iç denetim sistemi kapsamında kendileri için öngörülen görevleri yerine getirmek üzere istihdam edilen personeldir. Teftiş Birimi Yöneticisi, Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı; Müfettiş, Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 3 Lisansı; İç Kontrol Elemanı, Sermaye Piyasası Faaliyetleri Düzey 2 Lisansı
- Türev Araçlar Personeli (türev araçlar müşteri temsilcisi ile türev araçlar muhasebe ve operasyon sorumlusu dışındaki türev araçlar personeli);
Aracı kurum personeli ya da bankalarda yatırım hizmet ve faaliyetleri ile iştigal eden personel başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, üstlendikleri görevler ve yetkileri yukarıda yer alan tanımlamalar kapsamında ise Tebliğ’in personele ilişkin hükümlerine tâbi olurlar.
